Bij één van de gemeenten waar wij actief zijn, wordt gewerkt aan het op orde brengen van een team. De ambtenaren onder ons kennen het vast: in de loop van de jaren ontwikkelt een functie zich en soms blijkt na een poos de omschrijving van de doelgroep, van de taken en zelfs de naam van een team niet meer passend. Zo ook hier en na dit in een verkennend onderzoek in beeld te hebben gebracht, werken we nu aan de implementatie van het plan. Wat heeft het herijken van een team nu te maken met inclusie? In dit geval heel veel.
Het team houdt zich bezig met de dienstverlening aan inwoners bij wie alleen maatwerk nog passend is. Het gaat om mensen bij wie het hoogste doel is de stabiliteit te bewaren om te voorkomen dat er escalaties plaatsvinden. Inwoners van wie je weet dat ze nooit mee gaan doen aan de samenleving zoals de meeste inwoners dat doen. Mensen bij wie terugval en escalatie voortdurend op de loer ligt en die eigenlijk in geen enkel gemeentelijk ‘hokje’ lijken te passen. Ervoor te zorgen dat deze mensen worden gezien en ondersteund, draagt absoluut bij aan inclusie en we zijn ook blij dat we hier een bijdrage aan mogen leveren.
Doelgroepomschrijving
In eerste instantie zijn we gestart met het omschrijven van de doelgroep. Veel van de collega’s weten niet precies met welke doelgroepen door het team wordt gewerkt. Het gaat om een verzameling van vijf of zes verschillende doelgroepen die alleen bepaalde kenmerken gemeen hebben. Het beschrijven van die kenmerken bracht ons dus een heel eind met het beschrijven van de doelgroep. Verder in het project gaan we de boer op binnen die gemeente om collega’s in te lichten over de nieuwe naam van het team en duidelijk te maken wat zij doen en wat ook niet. Want dat is het gevaar wanneer je een verzamelpunt wordt van allerlei doelgroepen: het is niet duidelijk waar de grens ligt. Het team kreeg dan ook regelmatig vragen die niet bij hen thuishoorden. Maar als ze ‘nee’ zeiden, zou de inwoner tussen wal en schip vallen en dat wilden ze niet. Passie voor de doelgroep met wie je werkt is prachtig en kan ook een valkuil zijn.
Daarom was de volgende stap het omschrijven van de functie en het takenpakket. Hierin werden scherpe keuzes gemaakt, uiteraard afgestemd met de manager. Later in het proces zullen we gaan merken dat er inwoners tussen wal en schip gaan vallen bij deze nieuwe kadering. Daar gaan we dan vervolgens met o.a. het management over in gesprek. Dit team gaat het niet meer doen, wie dan wel. Het profiel en takenpakket maakt het ook eenvoudiger nieuwe teamleden te werven. De afgelopen tien jaar gingen er diverse profielen uit, steeds een beetje anders en nooit helemaal dekkend. Dat kan ook niet met zo’n rol in beweging. Door nu scherp te hebben hoe deze functie eruit ziet, kan je ook gerichter uitvragen wat en wie je nodig hebt. Dit zorgt voor stabiliteit in een team dat bijdraagt aan de stabiliteit van haar inwoners.
Vangnetsysteem
Vervolgens wordt er gekeken naar de systemen. De verschillende doelgroepen zijn verdeeld over verschillende systemen. De vraag is of dat helpend en zinvol is en of het anders kan. Het geluk wil dat de gemeente recentelijk is overgestapt op een nieuw vangnetsysteem. Nu kan er worden onderzocht of dit ook de plek is voor het team om te registreren en van welke andere teams er inzage nodig is. Ook de samenleving is een systeem en er zit overlap in de leefgebieden waar een inwoner voor bij de gemeente komt.
Zeker wanneer het gaat om zorg en veiligheid, wil je onderzoeken waar het inzicht vergroot kan worden op een manier die de privacy van de inwoner in stand houdt. Dit betekent ook onderzoeken met welke wetten je werkt. Worden alle inwoners bediend vanuit de Wmo of zit er overlap met de Participatiewet? In het laatste geval moet je goed omschrijven wat je doet en waarom. De grondslag voor actie, registratie en inzage is immers altijd een wettelijke taak.
Keuzes maken
Na de zomer gaan we verder met de managementinformatie en het beleid. Nu dat we scherp hebben om wie het gaat, willen we ook kunnen meten en sturen op wat we doen. Bij een doelgroep zo complex als deze mogen bestuurders goed meegenomen worden in de gevolgen van bepaalde acties. Zo wil je bijvoorbeeld vanwege de kosten dat inwoners zo kort mogelijk (liefst eenmalig) gebruik maken van de nachtopvang. Langslapers zijn niet gewenst en je kan het idee opvatten om daar een interventie op te zetten. Maar als je weet dat deze langslapers structuur en stabiliteit krijgen doordat ze een vaste slaapplek hebben en dat wanneer deze wegvalt de boel escaleert, dan is zo’n interventie niet meer zo zinvol. Ook niet vanuit financiële overwegingen, want escalatie en de professionele inzet die daarmee gemoeid is, is veel duurder.
Zo kom je er ook achter dat je bepaalde zaken vast wilt leggen in beleid. Straks kijken we welke onderdelen structureel om beleidsinzet vragen en welke onderdelen incidenteel. Hiervoor krijgen we input van alle afdelingen en teams binnen de organisatie die relevant zijn voor het team. Beleid wordt vaak gescheiden omschreven, maar heeft uiteraard een integrale praktijk. Daarom zetten wij bij deze gemeente onze impact monitor in. Hiermee maak je een integrale doorkijk en kan je aangeven wat de kosten en baten zijn voor het hele beleidsterrein. Om een voorbeeld te geven uit een andere gemeente: ouderen worden gestimuleerd om langer thuis te blijven wonen. Wanneer dit lukt bespaart het kosten in het sociaal domein. Echter, onder de langer thuiswonende ouderen vinden ook vaker thuisbrandjes plaats. Het vaker moeten uitrukken van de Brandweer kost ook geld en daar stijgen de kosten dus juist. Vaak komen deze cijfers niet samen omdat het verschillende domeinen, verschillende wethouders en verschillende budgetten betreft. Wij denken dat die integrale blik wél zinvol is omdat je op die manier veel scherpere keuzes kunt maken.
Kunnen wij jou helpen?
Dit mooie traject bij deze leuke gemeente duurt nog tot begin volgend jaar. Stap voor stap wordt het team meegenomen in de herijking van hun functie en taken. Ook wordt er een nieuwe, meer passende naam voor het team bedacht. Gek genoeg lijkt dat nog een van de moeilijkste onderdelen, maar ook daar komen we vast uit.
Ben jij binnen jouw organisatie ook op zoek naar een projectleider die aan de slag gaat met een team, een afdeling, beleid en/of systemen? Dan weet je nu hoe breed wij inclusie zien. Verschillende van onze adviseurs hebben ruimte voor een langer traject en maken graag kennis met jouw organisatie. Onze trainers staan klaar voor teamtrainingen en onze onderzoekers brengen graag de behoefte van jouw organisatie in beeld. Neem voor meer informatie contact op via info@natuurlijkinclusief.nl of 055-3031462.
