Wie Natuurlijk Inclusief® al wat langer volgt, weet dat wij inclusie in de brede zin benaderen. Naast dat we actief zijn op het gebied van diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie, de Wet banenafspraak, SROI en Impact Ondernemen, dragen we ook bij aan de voorwaarden voor het mee kunnen doen. Thema’s als nazorg ex-gedetineerden, Beschermd Wonen, armoede en schulden komen bij ons regelmatig voorbij. Omdat ik zelf jarenlang actief ben geweest binnen de armoedebestrijding, ligt dit thema mij nog altijd nabij het hart.
Gisteren kwam mijn zoon naar me toe. Ik werkte in mijn kantoor aan huis wat hij via de bijkeuken makkelijk kan bereiken. Meestal komt hij ‘s middags iets vertellen over zijn schooldag of over iets waar hij naar uitkijkt, dit keer had hij iets van mij nodig. Nogal schuldbewust vertelde hij dat hij voor het vak wiskunde een speciale rekenmachine nodig heeft. Hij verontschuldigde zich eerst dat hij het niet eerder had verteld, gezien hij hier al twee weken van op de hoogte was. Hier moest ik om glimlachen, als hij dat er niet bij had verteld, had ik het niet geweten. Daarna vertelde hij dat het een heel dure rekenmachine is die verplicht is voor de toetsen. Hoe duur? Heel duur, verzekerde hij mij.
Dat bleek zeker waar; de bewuste rekenmachine kostte rond de honderd euro. Nadat ik het apparaat die zelfde dag had besteld, bedacht ik me voor hoeveel ouders deze aanschaf wel niet een probleem kon zijn. Nu ontvangen ouders van minderjarige kinderen begin oktober weer de kinderbijslag van het 4e kwartaal – een tegemoetkoming die onder andere voor dit soort kosten bedoeld is. Toch weet ik ook dat dit bedrag vaak al opgaat aan de benodigde kleding, schoenen en andere basisbenodigdheden voor de kinderen (en soms ook van de ouders) en dat het soms nodig is om een kapot huishoudelijk apparaat te vervangen, te kunnen tanken of zelfs een maand te kunnen overbruggen.
Niet de bedoeling, denken veel mensen, weet ik. Toch zijn deze zaken voor een gezin met een krappe beurs niet altijd te scheiden. Ik weet dat we de neiging hebben om armoede bij kinderen verschrikkelijk te vinden en armoede bij volwassenen te veroordelen, maar ik weet uit ervaring dat de werkelijkheid veel complexer is dan dit. Denk je niet dat de ouders die onder de minima geschaard worden alles voor hun kinderen op orde zouden willen hebben? De druk van de omgeving is groot en je wilt niet dat je kind gepest wordt omdat hij geen goede kleding heeft, geen telefoon heeft of nergens aan mee kan doen. De schoolbijdrage is inmiddels al tijden vrijwillig, maar armoede valt op, hoe je het ook probeert te verbergen.
Armoede is één van de redenen dat mensen niet mee kunnen doen aan de samenleving. Daarom is ook dit voor Natuurlijk Inclusief® een belangrijk thema. We denken met gemeenten en maatschappelijke organisaties mee over beleid en structurele oplossingen, we trainen en coachen consulenten en zetten stevige projecten neer die daadwerkelijk impact hebben. Onze adviseurs zijn deskundig en daarnaast hebben we ervaringskennis in huis. Want we weten dat ervaringsdeskundigheid bij thema’s als armoede en schulden ontzettend waardevol is om in te zetten.
Mijn eigen inzet binnen de armoedebestrijding begon in een periode dat ik zelf nog in armoede leefde. Mijn man en ik hadden nauwelijks te eten en mijn hele zwangerschap liep ik in een oud vest buiten omdat we geen winterjas konden betalen. Later kregen we het veel beter, maar ik realiseer me vandaag dat wij zo’n rekenmachine toen nooit hadden kunnen betalen. Als ik mijn ogen dichtdoe en terugdenk aan die tijd, dan voel ik nog de schaamte en de angst die permanent aanwezig waren. De veroordelende ogen, de pijnlijke opmerkingen – zelfs van familie en de wanhoop wanneer je niet wist hoe een probleem op te lossen.
De Crystal van toen en de ervaringen van alle mensen met wie ik jarenlang werkte houd ik dichtbij. Armoede mag nooit normaal zijn en schuld hebben is niet hetzelfde als schuldig zijn. Als wij streven naar een natuurlijk inclusief Nederland, dan hoort daar ook bij dat we bijdragen aan een samenleving waar armoede geen plaats heeft. We hebben zeker niet de illusie alle armoede uit te kunnen bannen. Toch weten we dat er een hoop mogelijk is en dat er interventies zijn die werken.
Dus, voor al die ouders die de dure rekenmachine niet konden betalen: we zijn er ook voor jullie. Inclusie gaat (ook) over jou!
