Archief voor categorie: Actueel

“Spring en het net zal verschijnen”, schreef de Amerikaanse natuuronderzoeker en essayist John Burroughs. Het lijkt in eerste instantie een oproep tot vertrouwen. Vergelijkbaar met Indiana Jones die op rotsen boven een afgrond moest stappen zonder dat hij ze van tevoren kon zien. Vertrouw erop dat je grond onder je voeten hebt en houdt. Je kunt de quote ook lezen als een aansporing te ‘doen’. Vaak hebben we de neiging te blijven praten, zeker waar het complexe maatschappelijke thema’s betreft. Praten, ontwerpen, uitrekenen, bedenken. Op deze wijze weven we aan een veiligheidsnet dat nooit voltooid zal worden. Alles om maar niet die stap te zetten, want het is zo’n grote stap.

Inclusieve arbeidsmarkt

Een van die complexe maatschappelijke thema’s is de inclusieve arbeidsmarkt. Ergens lijkt het zo logisch: een arbeidsmarkt waarin iedereen meedoet. Waar je wordt beoordeeld op je talenten, jouw toegevoegde waarde, jouw aanvulling op een team. Ergens lijkt het zo vreemd om te worden uitgesloten vanwege leeftijd, een psychische of lichamelijke beperking of omdat je wat langere tijd buiten het arbeidsproces staat. Toch gebeurt het en het gebeurt veel. Al deze mensen en meer worden bestempeld als hebbende ‘een afstand tot de arbeidsmarkt’ omdat zij niet worden beoordeeld op talenten en toegevoegde waarde, maar om wat ze niet kunnen of niet zijn.

Verschil maken

Het lijkt zo vreemd dat mensen van het arbeidsproces worden uitgesloten, maar hebben we dat niet zelf toegestaan? De maatschappij, dat zijn wij. Het zijn geen buitenstaanders die aan onze systemen hebben gezeten. Nu is het niet mijn bedoeling met een opgeheven vinger te zwaaien. Het gaat hier niet om schuld, maar om verantwoordelijkheid. Verantwoordelijkheid kan je pas nemen wanneer je beseft dat je de invloed hebt dit te doen. Misschien blijven we wel praten, ontwerpen, uitrekenen, bedenken omdat we niet weten dat we een werkelijk verschil kunnen maken. Want dat kan.

Een kwestie van doen

Net als met zoveel zaken, is de inclusieve samenleving een kwestie van doen. En dit doen kan iedereen en iedereen kan dit elke dag. Als werkgever kan je ervoor kiezen iemand in dienst te nemen met een zogeheten afstand tot de arbeidsmarkt. Als ondernemer kan je ervoor kiezen een deel van jouw inkoop te laten vervaardigen door mensen die geen reguliere baan hebben. Als inkoper van een overheidsinstelling kan je ervoor kiezen jouw SROI-paragraaf meer te laten zijn dan letters: een handvat voor leveranciers. Als buurvrouw kan je ervoor kiezen over jouw buurjongen met een beperking te spreken in termen van zijn kwaliteiten en wat hij de wereld brengt.

Gezamenlijk verhaal

We hebben allemaal toegevoegde waarde in deze samenleving, allemaal. We hebben ook allemaal de invloed die toegevoegde waarde er te laten zijn. Hiervoor hoeven we niet de politiek in, of beleid te schrijven, of een bedrijf te hebben of een kind met een beperking zodat we het snappen. Iedereen, ook jij en ik, kan bijdragen aan de inclusieve arbeidsmarkt. Sterker nog, iedereen moet eraan bijdragen, anders werkt het niet. We zijn pas inclusief als we het allemaal zijn. Dit is ons gezamenlijk verhaal.

De achterflap van de samenleving

Een schrijver schrijft vaak eerst de achterflap van zijn boek voordat het geheel wordt uitgeschreven. Deze bevat de kern van het verhaal en wordt gebruikt om het boek onder de aandacht te brengen. Laten we ervoor waken dat ‘inclusie’ de achterflap van de samenleving wordt. Het is natuurlijk prachtig dat we de kern van het verhaal weten te vertellen. Het is absoluut spannend vandaaruit de eerste stap te zetten. Maar net als een schrijver uiteindelijk toch aan zijn boek moet gaan schrijven, is ook onze inclusieve arbeidsmarkt een kwestie van doen. Laten we samen die sprong wagen. En dat net? Dat is er al.

ICQ-Talent Profs roept ondernemers op zich te laten zien

Op 26 april start ICQ-Talent Profs de tweejarige campagne ‘Ga ik je zien?!’. Met deze campagne wil zij een belangrijke bijdrage leveren aan een positiever en meer realistisch beeld van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ook roept ICQ-Talent Profs ondernemers op zich te laten zien voor een inclusieve arbeidsmarkt. “Iedere ondernemer kan inclusief ondernemen”, aldus Crystal Ziel, directeur business development.

Ziel: “De afgelopen tien jaar is een samenleving ontstaan waarin wij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt afwijzen. Er wordt gezegd dat deze mensen frauderen, parasiteren, geen toegevoegde waarde hebben. Tegelijk wordt werkgevers gevraagd ze in dienst te nemen. Dat die twee bewegingen niet matchen is logisch”. ICQ-Talent Profs vraagt al langer aandacht voor de afstand tussen werkgever en werkzoekende vanwege negatieve beeldvorming en ingewikkelde wet- en regelgeving.

Volgens Ziel zit een groot deel van de oplossing besloten in woorden: “Overheden en bedrijven spreken een andere taal waardoor regels en kaders vaak niet bij de praktijk aansluiten”. Ook hoe de samenleving spreekt over mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben mag anders, vindt Ziel: “Iedereen kan deze afstand ervaren: vanwege leeftijd, een mantelzorgtaak, een beperking of werkervaring die niet aansluit bij wat de markt nu vraagt. Het is onzin dat al deze mensen ineens geen toegevoegde waarde hebben. Het zijn talenten die gezien mogen worden.”.

De komende twee jaar trekt ICQ-Talent Profs (digitaal) door Nederland om in gesprek te gaan met werkgevers over de inclusieve arbeidsmarkt en vooral om deze te normaliseren. “Wij zijn ook een commercieel bedrijf, we begrijpen heel goed waar het over gaat. Daarom zien wij het als onze missie andere ondernemers te laten zien dat inclusief ondernemen kan. Niet alleen als moetje, maar als waardevolle toevoeging aan de corebusiness van je bedrijf”.

Ondernemers die zich willen aansluiten bij de campagne ‘Ga ik je zien?!’ kunnen zich via de website van ICQ-Talent Profs melden.

Reflectie, reflectie, reflectie

Binnen de sociale opleiding die ik vroeger deed, werden we om de oren geslagen met de term ‘reflectie’. In het kader van onze persoonlijke ontwikkeling én de ontwikkeling als toekomstig professionals, keken we regelmatig terug op ons denken en handelen. We moesten de zaken vanuit ‘ik’ benaderen en zo concreet mogelijk zijn. Het woord ‘dingen’ was uit den boze en zolang je een zin kon opvolgen met ‘waarom’, was je nog niet klaar. Hoewel ik als achttienjarige geen fan was van deze exercities, hebben deze reflecties wel bijgedragen aan mijn houding als professional. Reflectie is de verwerking van het geleefde leven achteraf.  Het gaat over terugkijken en naar binnen kijken. Waarom heb ik die keuze gemaakt? Heb ik met die keuze bereikt wat ik wilde? Zou ik, met de kennis van nu, iets anders hebben gedaan? Reflectie is een waardevol instrument om te leren van wat was. Zo kunnen we in de toekomst nog betere keuzes maken of juist heel bewust behouden wat goed gaat.

Vooruit denken

In het sociaal domein wordt ook veel gereflecteerd. Bij elke pilot die is ingezet, na elke transitie, na elke grote beweging. Dat is overigens niet hetzelfde als evalueren, wat weer veel te weinig gebeurt; althans, niet zo functioneel. Ik denk dat dit komt doordat gemeenten vaak vergeten een andere belangrijke vaardigheid in te zetten: preflectie. Met preflectie denken we voordat we doen of in plaats van te doen. Ik bedoel hiermee zeker niet dat binnen het sociaal domein acties zonder reden worden ingezet. Er is altijd wel een signaal of een probleem dat om hierom vraagt. Toch wordt het ‘waarom’ niet altijd goed opgevolgd waardoor de doelen onvoldoende scherp zijn. Het stellen van de doelen, het monitoren ervan en het evalueren van de inzet is waar het bij het gemeentelijk sociaal domein beter kan.

Concrete doelen

Wanneer we verzaken de geplande actie of interventie vooraf te beschouwen, vergeten we door het project heen te kijken. Een evaluatie plan je namelijk niet na een project of beweging, maar ervoor. In die planning neem je mee waar je het in die evaluatie over wilt hebben. Dit kan alleen wanneer je ervoor zorgt dat je goed kunt meten of jouw doelen zijn behaald. Daarom moeten die doelen concreet zijn en realistisch: SMART dus. In het gemeentelijk sociaal domein vindt men concrete doelen lastig. Want hoe vertaal je een visie naar meetbare prestatie indicatoren. Dat gebeurt dus niet of niet goed. Beleidsadviseurs omschrijven waarom zij een activiteit inzetten, wat het moet opleveren, maar wel in de volste abstractie omsloten door wollige beleidstaal. Achteraf wordt dan geconcludeerd dat een project of pilot niet is geslaagd. Onterecht misschien, maar dat kan men niet aantonen.

Impact meten

Op het moment dat gemeenten hun doelen niet SMART neerzetten, kunnen zij niet goed verantwoorden waarom zij doen wat ze doen. Bij menig pilot is een vervolg uitgebleven omdat de evaluatie geen solide basis had. Naast dat gemeenten hiermee bakken gemeenschapsgeld weggooien, doen zij zichzelf ook tekort door bij een waardevol project de opbrengst niet in beeld te kunnen brengen. Dit blijft zo zolang beleidsdoelstellingen niet goed worden geoperationaliseerd. In plaats van het meten van visies moeten gemeenten aan de slag met het meten van impact. Juist in tijden van bezuinigingen wanneer we, soms pijnlijke, keuzes moeten maken is het inzichtelijk maken van die impact van belang. Impact van de eigen beleidskeuzes, die van subsidiepartners en als onderdeel van het sociaal opdrachtgeverschap. Tijd voor gemeenten te reflecteren op hun keuzes in meten en monitoren. En vergeet daarbij niet: zolang je een zin kan opvolgen met ‘waarom’ ben je nog niet klaar.

ICQ-Talent Profs ontwikkelt een Nieuwe Monitor Sociaal Domein. Wil je hier als professional over meepraten? Dat kan tijdens één van onze focusgroepen op 10 mei en 20 mei. Voor aanmelding en/of meer informatie over de monitor: crystal@natuurlijkinclusief.nl of 055-3031462