Al vaker ziet de lezer artikelen en blogs van mijn kant komen over de combinatie van armoede en inclusie. Het is een connectie die ik heel duidelijk zie en voel en dat heeft een reden. Zo leefde ik zelf jaren in armoede en merkte ik hoe groot de gevolgen hiervan waren voor mijn hele leven. Niet alleen hadden we onvoldoende te eten, konden we geen nieuwe kleren kopen, hadden we geen geld voor een vervoersmiddel voor langere afstanden en was thee een absolute luxe, ook andere delen van ons bestaan werden door het gebrek aan middelen beïnvloed.
Zo raakten we (mijn man en ik) in die periode veel van onze vrienden ‘kwijt’. We konden nooit mee als er een activiteit werd georganiseerd of men uitging. We hadden toen de leeftijd waarop veel mensen uitgaan, dus het viel op wanneer dat niet kon. Af en toe nodigde mensen ons uit om voor ons een drankje te betalen, maar dat was aan onze kant schaamtevol en aan de kant van de gulle gever hield die vrijgevigheid (uiteraard) een keer op.
Dan maar thuis afspreken of naar een gratis locatie gaan. Niet iedereen is hier voor gemaakt, blijkt. Waar een deel van de vrienden met ons naar het bos gingen of lekker bij ons of hen thuis kwamen kletsen, waren de activiteit gedreven vrienden onze beperkte mogelijkheden al snel zat. Eén voor een haakten ze af en dan kan je als buitenstaander makkelijk zeggen: ‘dan waren het geen echte vrienden’, op zo’n moment, in zo’n periode in je leven heb je daar niet zoveel aan.
Later toen ik het zelf beter had en ik nog steeds actief was in de armoedebestrijding, sprak ik veel mensen wiens wereldje klein was geworden vanwege de minimale situatie. Veel gemeenten bieden wel activiteiten en mogelijkheden, al dan niet met eigen bijdrage, voor niet iedereen past dit of is het weggelegd. Bovendien, in een periode van langdurige stress en overleven, helpt een incidentele activiteit niet of nauwelijks bij het creëren van een beetje lucht.
Op 17 oktober was het de Internationale Dag van het Verzet tegen Extreme Armoede en Uitsluiting. Op die dag sta ik altijd wat langer stil bij de gevolgen van armoede op het meedoen aan de samenleving. Als iemand mij zou vragen: ‘wat kan ik doen?’, dan moet ik aan het volgende denken. In die periode van armoede ging ik in de zomer vaak op een bankje zitten en kletsen met een groep wijkbewoners. Deze wijkbewoners woonden of daadwerkelijk in de wijk, of in een beschermde plek of op straat. Ze zaten elke dag op dat bankje met een aantal blikjes bier, af en toe opstaand om iets anders te scoren. Het was er gezellig en ik voelde me er thuis en zo zagen mensen mij ook.
Denk je eens in hoe je kijkt naar mensen als zij en ik die op een bankje zitten te drinken, te roken, te ouwehoeren. Wat denk je dan? Ben je bang voor ze, kijk je op ze neer, vind je dat het hun eigen schuld is, heb je last van ze? Dan hoor je bij de grootste groep mensen die met zo’n bankje wordt geconfronteerd. We hebben al snel een mening over mensen die er iets anders aan toe zijn dan wij zelf. Als je je nu bedenkt dat één van die mensen later directeur wordt van een bedrijf dat zich richt op inclusie, mooi woont en een mooie auto heeft… denk je dan dat zij de uitzondering is?
Ik was en ben geen uitzondering, niet op dat vlak. Armoede kan ons allemaal treffen en dat kan absoluut buiten onze eigen schuld. In de meeste gevallen is het buiten iemands schuld. Als het ons dan treft, dan hebben we niet alleen minder, kunnen we niet alleen aan minder dingen meedoen, maar worden we ook vaak als minder gezien. Als je merkt dat mensen op je neerkijken, dan wil je ook niet in de buurt van die mensen zijn. Behandeld te worden als een mindere mens is verschrikkelijk en doet veel met je.
Dus wat kunnen wij allemaal doen om inclusie van mensen met een minimale beurs te bevorderen? Ze te zien voor wie ze zijn: een medemens die niet meer of minder is dan wijzelf. In Deventer staat een gebouw wat voor mij precies dat beschrijft in een prachtig straatgedicht:
Breek de lucht
Raak de grens
Open de tijd
Vind de mens
➡️Wil je meer informatie of gewoon eens sparren? Plan een kennismakingsgesprek in via info@natuurlijkinclusief.nl of 055-3031462.
