In een eerdere nieuwsbrief vertelden we over een impactonderzoek dat we deden voor een aantal gemeenten. We onderzochten de maatschappelijk en financiële impact van een detentievoorziening om voor de betrokken gemeenten inzichtelijk te maken in hoeverre de extra financiële kosten (de investering) de beoogde, positieve maatschappelijk impact opleverde. Met andere woorden: is deze voorziening het geld waard? In dit artikel leggen we uit hoe we dit onderzoek aanpakten.
De onderzoeksstrategie van dit impactonderzoek was in eerste instantie kwalitatief en interactief. Kwalitatief onderzoek is cruciaal om te komen tot uitspraken over hoe en waarom iets werkt. Daarnaast hebben we betrokkenen die direct belang hadden en hebben bij de voorziening intensief bij het onderzoek betrokken. Hierdoor was het onderzoek ook interactief. De twee onderzoekers zijn gestart met een documentenanalyse en hebben vervolgens met diverse mensen gesproken op uitvoerend, strategisch en bestuurlijk niveau. Dit deden ze om de verschillende perspectieven mee te nemen.
Het was flink aanpoten voor onze onderzoekers, want het onderzoek moest binnen vier maanden gedaan zijn. Binnen die vier maanden was het ook nog eens zomer. Gelukkig lukte het om een heel aantal mensen te spreken tijdens (duo)interviews en focusgroepen. Deze gesprekken werden uitgewerkt en de data werd geanalyseerd. Uit die analyse kwam inzicht in de maatschappelijke effecten op deelnemersniveau, gerelateerd aan bestaanszekerheid en gerelateerd aan het professionele en sociale netwerk. Alle onderdelen kwamen uit op een positieve maatschappelijke impact.
De financiële impact was iets uitdagender. Omdat de voorziening een korte looptijd kende, was er te weinig data om harde uitspraken te doen over de daadwerkelijker, gerealiseerde impact. De onderzoekers konden dus niet terugkijken en simpelweg optellen wat er was bereikt. Om toch de financiële impact weer te geven, maakten ze gebruik van persona’s. Persona’s zijn fictieve personen gebaseerd op feitelijke kennis over de doelgroep. Met die persona’s konden ze, aan de hand van de beschikbare informatie, specifieke factoren binnen de voorziening berekenen.
Vervolgens hebben de onderzoekers de maatschappelijke effecten op het gebied van bestaanszekerheid en, in dit geval, recidive, omgezet in euro’s. Hierdoor kon inzichtelijk gemaakt worden wat de mogelijke financiële impact van de voorziening is op de langere termijn. Dat klinkt misschien wat onzeker, maar door drie mogelijke scenario’s te berekenen met per scenario er een vijftal variabelen langs te leggen, kon er een realistisch en nauwkeurig beeld worden geschetst van de financiële baten van deze voorziening.
Omdat het onderzoek voor gemeenten was en omdat gemeenten vanaf 2026 te maken krijgen met forse bezuinigingen, werden de kosten en baten van de voorziening opgedeeld in ‘voor de samenleving totaal’ en Wmo, Wlz en Participatiewet. Zo werd in één oogopslag duidelijk waar binnen gemeenten de winst werd behaald. Dit was nodig om tot een goede beslissing te komen over de investering.
Meer informatie
De uitkomst van het impactonderzoek was dat de financiële impact naar verwachting hoger uit zal vallen dan de investering. Een positief resultaat dus en nu buigen de gemeenten zich over de beslissing.
Ben je ook benieuwd naar de maatschappelijke- en financiële baten van een beleid, project of voorziening dan nodigen we je van harte uit voor een kennismakingsgesprek. Onze impactonderzoekers nemen je graag mee in de mogelijkheden. Email: info@natuurlijkinclusief.nl / tel. 055-3031462.
